Kancelaria Frankowa Warszawa Dominika Peżyńska

Prezydent Andrzej Duda 14 lipca 2022 r. podpisał ustawę dotyczącą wsparcia kredytobiorców przewidującą m.in. wakacje kredytowe i zwiększenie środków Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Ze wsparcia skorzystają jednak wyłącznie kredytobiorcy złotówkowi. Przygotowywana ustawa w ostatecznym brzmieniu nie przewiduje bowiem tego rodzaju pomocy dla Frankowiczów.

W pierwotnym brzmieniu, projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, wskazywał, że wakacje kredytowe mają dotyczyć wszystkich kredytów udzielonych w walucie PLN. Artykuł 77 ust. 1 stanowił, iż na wniosek konsumenta w rozumieniu art. 4 pkt 7 ustawy zmienianej w art. 66 kredytodawca, o którym mowa w art. 4 pkt 8 tej ustawy, zawiesza wykonanie umowy o kredyt hipoteczny w rozumieniu ustawy zmienianej w art. 66, udzielony w walucie polskiej, zwanej dalej „umową”.

Z uzasadnienia projektu ustawy wynikało, że wakacje kredytowe będą dotyczyły kredytów, które nie są kredytami „walutowymi”, a więc także kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej, w tym do CHF. Kredyty indeksowane i denominowane nie są bowiem kredytami „walutowymi” – są to kredyty udzielane w PLN, lecz waloryzowane kursem CHF. Wypłata kredytów frankowych następowała w PLN, również raty – przynajmniej w początkowym okresie spłaty kredytów – były przez kredytobiorców regulowane w PLN.

Warto podkreślić, że kwalifikowanie umów frankowych do umów kredytów walutowych byłoby błędne. W przypadku kredytów indeksowanych zarówno wypłata kredytu, jak i spłata kredytu następowały w walucie polskiej. Niejednokrotnie, kwalifikacja kredytów powiązanych z walutą obcą jako kredytów złotowych, wynika wprost z treści samej umowy kredytowej. Często umowa kredytu wskazywała, że: „kredyt udzielany jest w złotych”. W przypadku kredytów indeksowanych kwota kredytu udzielonego umową wyrażona jest zawsze w walucie PLN. Co więcej, spłata poszczególnych rat następowała najczęściej, aż do wprowadzenia tzw. ustawy antyspreadowej również w walucie polskiej. Kredyty indeksowane/denominowane są więc jedynie kredytami waloryzowanymi walutą obcą, lecz nie są kredytami walutowymi.

Interpretując treść projektu ustawy w jej pierwotnym brzmieniu można było zatem dojść do wniosku, iż projekt dotyczący wakacji kredytowych, nie pozbawiał również Frankowiczów prawa do skorzystania z możliwości zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego.

Niestety ostateczny kształt ustawy uwzględnił poprawki rekomendowane przez Związek Banków Polskich, który apelował do rządu, by z beneficjentów programu wykluczyć posiadaczy kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej. Związek Banków Polskich podkreślał, że treść projektu jest nieprecyzyjna i może powodować swobodną interpretację, co w praktyce może spowodować, że o prawo do wakacji kredytowych będą się ubiegać również Frankowicze.

Ostatecznie po uwzględnieniu poprawek Senatu wprowadzono następujące brzmienie artykułu 73 ust.1: „Na wniosek konsumenta kredytodawca zawiesza spłatę kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska.„

Przyjęcie poprawki jednoznacznie przesądziło o braku możliwości skorzystania przez Frankowiczów z wakacji kredytowych, co oznacza, że po raz kolejny stanowią oni grupę pominiętą w rządowych programach wsparcia. Nie sposób znaleźć uzasadnienia dla takiego działania, w sytuacji, gdy raty kredytów frankowych rosną nie tylko z uwagi na bardzo wysoki kurs CHF, ale także na skutek podniesienia przez Szwajcarię stóp procentowych, o czym pisaliśmy we wcześniejszym wpisie https://pezynska.pl/szwajcaria-podnosi-stopy-procentowe-co-to-oznacza-dla-frankowiczow/

Dla Frankowiczów realną pomocą w trudnościach ze spłatą rosnących zobowiązań jest ich własna decyzja o podjęciu sporu sądowego z bankiem. Jedynym możliwym i skutecznym rozwiązaniem jest wystąpienie do sądu z pozwem o ustalenie nieważności umowy kredytu frankowego wraz z wnioskiem o zabezpieczenie poprzez zawieszenie obowiązku spłaty comiesięcznych rat kredytu przez cały czas trwania procesu sądowego. Posiadając prawomocne postanowienie o zabezpieczeniu Frankowicze mogą ze spokojem oczekiwać na ostateczne rozpoznanie przez Sąd sprawy unieważnienia kredytu indeksowanego/ denominowanego w walucie CHF.

O zabezpieczeniach postępowań prowadzonych na rzecz Klientów Kancelarii pisaliśmy tutaj

Postanowienia o zabezpieczeniu postępowań ws. kredytów CHF

Zawieszenie obowiązku spłaty rat kredytu frankowego na czas procesu sądowego jest rozwiązaniem zdecydowanie korzystniejszym niż możliwość zawieszenia spłaty rat w formie wakacji kredytowych. Wakacje kredytowe polegają na tym, że nieopłacone raty kredytu wydłużą okres kredytowania, choć zawieszenie rat obecnie nie będzie skutkowało naliczaniem dodatkowych odsetek. Tymczasem zawieszenie spłaty rat kredytu frankowego w przypadku zabezpieczenia postępowania ma zapobiegać zwiększeniu skali rozliczeń pomiędzy stronami – konsumentem i bankiem — po ustaleniu nieważności umowy kredytu. Jeśli więc kredytobiorcy dokonali zwrotu na rzecz banku kwoty udostępnionego im kapitału kredytu, to dalsza spłata rat jest zbędna, zwłaszcza, że kwestionowane przez konsumentów umowy kredytów CHF masowo są już uznawane przez sądy za nieważne.

Możliwość legalnego zaprzestania spłaty kredytu to bardzo istotna kwestia, zważywszy na rosnący wciąż kurs CHF, a także przedłużające się postępowania sądowe, bowiem mimo utworzenia w Sądzie Okręgowym w Warszawie XXVIII Wydziału Cywilnego tzw. „frankowego” rozpoznawanie spraw CHF w dalszym ciągu jest wydłużone. Dzięki zawieszeniu obowiązku spłaty rat Frankowicze mogą — nie przejmując się rosnącym kursem CHF oraz podwyższeniem stóp procentowych przez Szwajcarię — oczekiwać na prawomocny wyrok ustalający nieważność wadliwej umowy kredytu.

Wakacje kredytowe nie dla Frankowiczów. W jaki sposób zatem Frankowicze mogą zaprzestać spłaty kredytu?