Dnia 14 kwietnia 2025 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny, pod przewodnictwem SSO Pawła Kaszaka wydał ws. XXVIII C 4458/23 na rozprawie wydał wyrok, w którym:
- ustalił, że umowa o kredyt mieszkaniowy NORDEA-HABITAT z 2006 roku, zawarta przez stronę powodową z poprzednikiem prawnym pozwanego tj. Nordea Bank Polska s.a. — jest nieważna,
- zasądził od pozwanego PKO BP S.A. kwoty 217 438,14 zł oraz 72 374,07 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 26 kwietnia 2023 r. do dnia zapłaty,
- zasądził od Pozwanego na rzecz Powoda zwrot kosztów procesu w kwocie 11 834 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
wyrok SO w Warszawie PKO ws XXVIII C 4458.23_prawomocny po I instancji
Kolejna wygrana przez Kancelarię sprawa została zainicjowana pozew z marca 2023 r., czyli postępowanie sądowe w I instancji trwało 2 lata. W pozwie domagaliśmy się w imieniu Klientów Kancelarii ustalenia, że umowa kredytu denominowanego do waluty CHF jest nieważna w całości oraz zasądzenia od banku na rzecz Powodów zwrotu wszystkich wpłaconych w wykonaniu tej nieważnej umowy kwot, zgodnie z obowiązującą teorią dwóch kondykcji.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2025 r. wydany ws. II CSKP 550/24, zgodnie z którym wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. nie jest powodem dla odstąpienia przez Sąd Najwyższy od teorii dwóch kondykcji.
Wyrokiem z 5 września 2025 r. Sąd Najwyższy uwzględnił skargę kasacyjną kredytobiorców wniesioną od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w sprawie o zasądzenie zwrotu spłaconych rat kredytu, w którym Sąd drugiej instancji zastosował tzw. teorię salda i oddalił roszczenie konsumentów o zwrot rat kapitałowo-odsetkowych zapłaconych na poczet umowy kredytu, która okazała się nieważna.
Sąd Najwyższy podkreślił, że na podstawie art. 87 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym jest związany uchwałą pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 r., III CZP 25/22, w której w punkcie trzecim Sąd Najwyższy zaakceptował konkurencyjną tzw. teorię dwóch kondykcji, stwierdzając że jeżeli w wykonaniu umowy kredytu, która nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają samodzielne roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron.
Sąd Najwyższy wskazał, że na jego stanowisko nie mógł mieć wpływu wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 czerwca 2025 r., C‑396/24, w którym przyjęto zasadność stosowania teorii salda w sytuacji, gdy roszczenia o zwrot świadczenia spełnionego na podstawie nieważnej umowy kredytu dochodzi bank.
Wskazany wyrok nie doprowadził do formalnego ustania związania uchwaloną zasadą prawną. Ponadto, z motywów, którymi kierował się TSUE, odrzucając teorię dwóch kondykcji w przypadku dochodzenia zwrotu nienależnego świadczenia przez bank, można wywieść, że w razie stwierdzenia nieuczciwego charakteru umowy sąd powinien upewnić się, że wydawane przez niego orzeczenie zniechęci przedsiębiorcę do wprowadzania nieuczciwych warunków w umowach oferowanych konsumentom, a jeżeli umowa nie może obowiązywać po usunięciu z niej nieuczciwych warunków, sąd powinien podjąć niezbędne środki dla ochrony konsumenta przed szczególnie szkodliwymi konsekwencjami.
W ocenie Sądu Najwyższego zastosowanie aksjologii leżącej u podstaw wyroku TSUE do stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy, w którym roszczenie o zwrot świadczenia dochodzone jest przez konsumenta, prowadzi do wniosku, że to przyjęcie teorii dwóch kondykcji jest rozwiązaniem właściwszym, gdyż wywiera pożądany skutek prewencyjny i lepiej zabezpiecza interesy konsumenta. Teoria ta niewątpliwie ułatwia konsumentowi realizację jego własnego roszczenia i pozostawia mu do wyboru więcej opcji ochrony swoich praw. Konsument może bowiem dochodzić zwrotu całego spełnionego świadczenia albo podjąć decyzję o potrąceniu roszczenia o zwrot z roszczeniem banku, jeżeli uzna tę opcję za korzystniejszą dla siebie.
W konsekwencji Sąd Najwyższy uznał, że zastosowanie teorii dwóch kondykcji nie stoi w sprzeczności z art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 przy uwzględnieniu jego interpretacji przyjętej w wyroku TSUE z 19 czerwca 2025 r.
W odpowiedzi na pozew bank podniósł zarzut zatrzymania, a także złożył propozycję ugodowego zakończenia sporu, która miała się opierać na założeniu, że strony zawarły umowę kredytu w walucie polskiej, przy czym kapitał kredytu stanowiła kwota rzeczywiście wypłacona w złotych, powiększona o wartość pobranej z kredytu prowizji i składki ubezpieczeniowej, natomiast oprocentowanie kredytu stanowiła suma marży pozwanego, stosowanej przy kredytach w walucie polskiej w czasie zawierania umowy oraz stawki WIBOR 3M. Z tak ustaloną wysokością zobowiązania miały zostać rozliczone dotychczasowe rzeczywiste wpłaty Powodów, tj. dotychczasowe nadpłaty i niedopłaty w stosunku do zobowiązania ustalonego zgodnie z poprzednim zdaniem i miały one zostać uwzględnione przy ustalaniu wysokości kapitału kredytu pozostałego do spłaty na dzień podpisania ugody.
Powodowie nie wyrazili chęci zawarcia ugody na zaproponowanych przez bank warunkach i 14 kwietnia 2025 r. odbyła się rozprawa, podczas której Sąd przesłuchał Klientów Kancelarii na okoliczności istotne dla rozpoznania sprawy tj. posiadania przez nich w chwili zawierania umowy kredytu statusu konsumentów, a także ewentualnych możliwości negocjowania treści umowy kredytu, po czym wydał wyrok, w którym w całości uwzględnił żądania opisane przez Kancelarię w pozwie.
Bank po uzyskaniu wyroku z uzasadnieniem nie wniósł apelacji, więc wyrok sądu I instancji się uprawomocnił.
Ciekawostki procesowe:
✅ sąd wydał wyrok po 2 latach od złożenia pozwu,
✅ Sąd zasądził od banku na rzecz Powodów kwoty 217 tys. zł oraz 72 tys. CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie,
✅ w sprawie odbyła się jedna rozprawa w formie zdalnej, a następnie Sąd od razu wydał wyrok, bez odraczania jego publikacji,
✅bank proponował ugodę polegającą na potraktowaniu kredytu tak, jakby od początku był kredytem w PLN oprocentowanym stawką WIBOR, Kredytobiorcy tej propozycji ugody nie zaakceptowali,
✅ Bank nie wniósł apelacji, wyrok jest prawomocny.
KANCELARIA ADWOKACKA
DOMINIKA PEŻYŃSKA
© Copyright Kancelaria Adwokacka Dominika Peżyńska
Projekt i realizacja: primodesign.pl