Jednym z głównych pytań Klientów, którzy zgłaszają się do Kancelarii w sprawie kredytu powiązanego z CHF jest zapytanie – jaką opłatę sądową trzeba uiścić od pozwu przeciwko bankowi?

Jed­nym z głów­nych pytań Klien­tów, któ­rzy zgła­sza­ją się do Kan­ce­la­rii w spra­wie kre­dy­tu powią­za­ne­go z CHF jest zapy­ta­nie – jaką opła­tę sądo­wą trze­ba uiścić od pozwu prze­ciw­ko bankowi?

Odpo­wia­da­my — Opła­ta sądo­wa od pozwu kon­su­men­ta w spra­wach zwią­za­nych z czyn­no­ścia­mi ban­ko­wy­mi ure­gu­lo­wa­na jest w usta­wie o kosz­tach sądo­wych w spra­wach cywil­nych. Arty­kuł 13a. powyż­szej usta­wy mówi: W spra­wach o rosz­cze­nia wyni­ka­ją­ce z czyn­no­ści ban­ko­wych od stro­ny będą­cej kon­su­men­tem lub oso­bą fizycz­ną pro­wa­dzą­cą gospo­dar­stwo rodzin­ne przy war­to­ści przed­mio­tu spo­ru lub war­to­ści przed­mio­tu zaskar­że­nia wyno­szą­cej ponad 20 000 zło­tych pobie­ra się opła­tę sta­łą w kwo­cie 1.000 zło­tych.

Wąt­pli­wo­ści co do tej­że opła­ty poja­wia­ją się przy kumu­la­cji rosz­czeń, co jest bar­dzo czę­ste w żąda­niach kie­ro­wa­nych do ban­ków, w szcze­gól­no­ści na tle tzw. kre­dy­tów fran­ko­wych. Zgod­nie z prze­pi­sa­mi  kodek­su postę­po­wa­nia cywil­ne­go powód może docho­dzić jed­nym pozwem kil­ku rosz­czeń prze­ciw­ko temu same­mu pozwa­ne­mu, jeże­li nada­ją się do tego same­go try­bu postę­po­wa­nia oraz jeże­li sąd jest wła­ści­wy ze wzglę­du na ogól­ną war­tość rosz­czeń. W pozwach Fran­ko­wi­cze doma­ga­ją się zazwy­czaj usta­le­nia nie­waż­no­ści umo­wy kre­dy­tu oraz zwro­tu wszyst­kich uisz­czo­nych w wyko­na­niu nie­waż­nej umo­wy kwot, ewen­tu­al­nie zasą­dze­nia na ich rzecz nad­płat, któ­re powsta­ły na sku­tek sto­so­wa­nia przez bank prze­li­czeń kwot z PLN na CHF przy zasto­so­wa­niu jed­no­stron­nie usta­lo­ne­go kur­su walu­ty obcej (tzw. odfrankowienie).

W związ­ku z powyż­szym w orzecz­nic­twie poja­wi­ły się roz­bież­no­ści, jaką w rze­czy­wi­sto­ści nale­ży uiścić opła­tę sądo­wą od pozwu w spra­wie tzw. kre­dy­tu CHF, w któ­rym sfor­mu­ło­wa­no kil­ka rosz­czeń. Część skła­dów orze­ka­ją­cych, zwłasz­cza w Sądzie Okrę­go­wym War­sza­wa-Pra­ga w War­sza­wie doko­ny­wa­ła bowiem zwro­tu pozwów zawie­ra­ją­cych kumu­la­cję rosz­czeń, wska­zu­jąc, że należ­na opła­ta od pozwu win­na wyno­sić wie­lo­krot­ność licz­by rosz­czeń, zwią­za­nych z umo­wą kre­dy­tu indek­so­wa­ne­go czy deno­mi­no­wa­ne­go do walu­ty obcej. Przy­kła­do­wo Sąd w jed­nej z pro­wa­dzo­nych przez Kan­ce­la­rię spraw w uza­sad­nie­niu zarzą­dze­nia o zwro­cie pozwu wska­zał: W art. 13a KSCU usta­wo­daw­ca posłu­żył się licz­bą mno­gą mówiąc o „rosz­cze­niach wyni­ka­ją­cych z czyn­no­ści ban­ko­wych”. Zda­niem Sądu lite­ral­na wykład­nia prze­pi­su nie pro­wa­dzi jed­nak do wnio­sku, aby nie­za­leż­nie od kumu­la­cji rosz­czeń, pozew w zakre­sie okre­ślo­nym hipo­te­zą wska­za­nej nor­my pod­le­gał opła­cie w wyso­ko­ści 1.000 zł. Uży­te w licz­bie mno­giej wyra­że­nie odno­si się bowiem do rodza­ju rosz­czeń, w tym przede wszyst­kim tych wyni­ka­ją­cych z art. 2 usta­wy Pra­wo ban­ko­we, nie zaś do ich ilości. 

Pod­kre­ślić tak­że nale­ży, że wykład­nia funk­cjo­nal­na prze­pi­sów doty­czą­cych obo­wiąz­ku pono­sze­nia kosz­tów sądo­wych wska­zu­je, iż uza­sad­nio­ny jest pogląd, iż kumu­la­cja rosz­czeń pod­le­ga­ją­cych opła­cie sta­łej wyni­ka­ją­cej z art. 13a KSCU pro­wa­dzi do koniecz­no­ści pobra­nia tej opła­ty od każ­de­go z rosz­czeń osob­no. Kosz­ty postę­po­wa­nia słu­żą bowiem osią­gnię­ciu nale­ży­tej spraw­no­ści orga­ni­za­cyj­nej i orzecz­ni­czej sądów, a tak­że oddzie­le­niu rosz­czeń szy­ka­nu­ją­cych i oczy­wi­ście nie­za­sad­nych od rosz­czeń uza­sad­nio­nych, słu­żą­cych ochro­nie praw i wol­no­ści jed­nost­ki. Kosz­ty sądo­we speł­nia­ją więc funk­cje: spo­łecz­ne, fiskal­ne, a tak­że słu­żeb­ne wobec wymia­ru spra­wie­dli­wo­ści. Sko­ro więc stro­na powo­do­wa żąda ochro­ny swo­ich praw dwu­to­ro­wo: tj. poprzez usta­le­nie oraz zasą­dze­nie, a każ­de z tych rosz­czeń powo­du­je koniecz­ność dodat­ko­we­go nakła­du pra­cy ze stro­ny sądu i ponie­sie­nia przez Skarb Pań­stwa zwią­za­nych z tym kosz­tów, brak jest pod­staw dla przy­ję­cia, aby pozew zawie­ra­ją­cy w sobie dwa rosz­cze­nia pod­le­ga­ją­ce hipo­te­zie art. 13a KSCU pod­le­gał opła­cie w wyso­ko­ści 1.000 zł

Z powyż­szym sta­no­wi­skiem Sądu kate­go­rycz­nie się nie zga­dza­li­śmy, dla­te­go w imie­niu nasze­go Klien­ta zosta­ło wnie­sio­ne zaża­le­nie na zarzą­dze­nie o zwro­cie pozwu, któ­re — jeste­śmy tego już pew­ni — dzię­ki pod­ję­tej przez Sąd Naj­wyż­szy uchwa­le z dnia 28 stycz­nia 2022 r. (III CZP 38/22) zosta­nie roz­po­zna­ne korzystnie.

Do Sądu Naj­wyż­sze­go skie­ro­wa­ne zosta­ło bowiem pyta­nie, czy w przy­pad­ku kumu­la­cji rosz­czeń wyni­ka­ją­cych z czyn­no­ści ban­ko­wych, przy war­to­ści przed­mio­tu spo­ru prze­kra­cza­ją­cej 20.000 zł odno­śnie do każ­de­go z nich, od stro­ny będą­cej kon­su­men­tem pobie­ra się na pod­sta­wie art. 13a usta­wy o kosz­tach sądo­wych w spra­wach cywil­nych jed­ną opła­tę sta­łą w kwo­cie 1.000 zł, czy też odpo­wied­nią wie­lo­krot­ność tej opłaty?

W odpo­wie­dzi Sąd Naj­wyż­szy wska­zał: Od powo­da będą­ce­go kon­su­men­tem, docho­dzą­ce­go w jed­nym pozwie kil­ku rosz­czeń wyni­ka­ją­cych z czyn­no­ści ban­ko­wych, pobie­ra się na pod­sta­wie art. 13a  usta­wy o kosz­tach sądo­wych w spra­wach cywil­nych jed­ną opła­tę sta­łą, jeże­li war­tość przed­mio­tu spo­ru dla tych rosz­czeń, usta­lo­na na pod­sta­wie art. 21 k.p.c., prze­wyż­sza kwo­tę 20 000 zł.

Powyż­sze ozna­cza, że kon­su­ment w spo­rze z ban­kiem mają­cym swo­je źró­dło w umo­wie kre­dy­tu CHF zobo­wią­za­ny jest uiścić jed­ną opła­tę sta­łą w wyso­ko­ści 1000 zł, bez wzglę­du na licz­bę docho­dzo­nych rosz­czeń, a zarzą­dze­nia o zwro­cie pozwów, jak w przy­to­czo­nym powy­żej przy­kła­dzie nie powin­ny się powtórzyć.