Frankowicze będą wygrywać z bankami przez internet – czy powstanie e‑sąd dla spraw tzw. kredytów frankowych?

Wszyst­ko wska­zu­je na to, że zbli­ża się praw­dzi­wa rewo­lu­cja doty­czą­ca prze­bie­gu spraw fran­ko­wych w sądach! Zgod­nie z wypo­wie­dzią peł­no­moc­nicz­ki mini­stra spra­wie­dli­wo­ści ds. ochro­ny praw kon­su­men­tów — Ane­ty Wie­wió­row­skiej-Doma­gal­skiej, rząd zamie­rza utwo­rzyć spe­cjal­ny e‑sąd, w któ­rym spo­ry na tle miesz­ka­nio­wych kre­dy­tów powią­za­nych z walu­tą, roz­pa­try­wa­ne będą w spo­sób elek­tro­nicz­ny. Głów­ny cel to oczy­wi­ście przy­spie­sze­nie oraz uspraw­nie­nie pro­ce­do­wa­nia spraw kre­dy­tów CHF.

Ze sta­ty­styk mini­ster­stwa spra­wie­dli­wo­ści wyni­ka, że na koniec 2023 roku w sądach toczy­ło się bli­sko 178 878 spraw fran­ko­wych! Naj­praw­do­po­dob­niej tych spraw jest jesz­cze wię­cej, dla­te­go że nie­któ­re z nich, to spra­wy wno­szo­ne przez ban­ki — spra­wy o wyna­gro­dze­nie za korzy­sta­nie z kapi­ta­łu, któ­re mogą nie być uję­te w tej sta­ty­sty­ce – doda­je Wie­wió­row­ska-Doma­gal­ska. Wymiar spra­wie­dli­wo­ści jest zatem cał­ko­wi­cie prze­peł­nio­ny, a w bie­żą­cym roku, jak i w latach kolej­nych, spo­dzie­wa­ny jest przy­rost kil­ku­dzie­się­ciu tysię­cy nowych pozwów fran­ko­wych rocz­nie. War­to prze­cież pamię­tać, że przed laty zawar­to kil­ka­set tysię­cy umów fran­ko­wych, a na razie tyl­ko pew­na część posia­da­czy tych kre­dy­tów zde­cy­do­wa­ła się zakwe­stio­no­wać umo­wę w sądzie lub zawrzeć z ban­kiem ugodę.

Co istot­ne, na prze­strze­ni ostat­nich lat zna­czą­co wzro­sła też war­tość kre­dy­tów fran­ko­wych będą­cych przed­mio­tem spo­ru sądo­we­go. Z rapor­tów okre­so­wych ban­ków noto­wa­nych na GPW wyni­ka, że na koniec 2020 roku spo­ra­mi sądo­wy­mi obję­te były kre­dy­ty w CHF o war­to­ści 6 mld zł, a na koniec grud­nia 2023 roku war­tość ta wyno­si­ła już 37,8 mld zł! Lide­rem w tym nie­chlub­nym ran­kin­gu jest bank PKO BP, a tuż za jego ple­ca­mi pla­su­je się mBank. Podium z kolei zamy­ka San­tan­der Bank, wyprze­dza­jąc Bank Mil­len­nium. Więk­sza skłon­ność Fran­ko­wi­czów do pozy­wa­nia ban­ków zwią­za­na jest w dużej mie­rze z ugrun­to­wa­nym, pro­kon­su­menc­kim orzecz­nic­twem TSUE, któ­re­go sta­le przy­by­wa oraz orze­cze­nia­mi sądów kra­jo­wych, któ­re respek­tu­ją wyro­ki unij­ne­go Try­bu­na­łu i mówiąc wprost – unie­waż­nia­ją umo­wy kre­dy­tów CHF, uwal­nia­jąc kon­su­men­tów od fik­cyj­nych sald we fran­kach. Nie­wąt­pli­wie zna­czą­co wzro­sła też wie­dza i świa­do­mość kon­su­men­tów, co do przy­słu­gu­ją­cych im praw.

Peł­no­moc­nicz­ka w swo­jej wypo­wie­dzi odnio­sła się rów­nież do pro­po­zy­cji KNF, doty­czą­cych poza­są­do­wych ugód, któ­re były­by dla klien­tów ban­ków real­ną alter­na­ty­wą do ścież­ki sądo­wej. Rząd chciał­by wyko­rzy­stać i zmo­dy­fi­ko­wać infra­struk­tu­rę oraz pomy­sły KNF, ponie­waż jak zazna­cza Wie­wió­row­ska-Doma­gal­ska, ugo­dy są naj­bar­dziej korzyst­nym spo­so­bem roz­wią­za­nia spo­rów fran­ko­wych. W naszej opi­nii nie­wie­lu kre­dy­to­bior­ców podzie­la ten entu­zjazm zwią­za­ny z pro­po­zy­cja­mi ugo­do­wy­mi ban­ków, stąd zde­cy­do­wa­na ich więk­szość podej­mu­je decy­zję o skie­ro­wa­niu swo­jej spra­wy do sądu, ponie­waż unie­waż­nie­nie umo­wy przez sąd jest o wie­le korzyst­niej­sze, choć natu­ral­nie trze­ba na nie dłu­żej pocze­kać. Jed­no­cze­śnie rząd nie pla­nu­je wpro­wa­dze­nia sys­te­mo­we­go roz­wią­za­nia na dro­dze usta­wy. Przy­go­to­wa­na przez KNF usta­wa (anty)frankowa praw­do­po­dob­nie nie doj­dzie do skut­ku, ponie­waż zda­niem peł­no­moc­nicz­ki mini­stra spra­wie­dli­wo­ści ds. ochro­ny praw kon­su­men­ta jest zbyt póź­no na wdra­ża­nie roz­wią­za­nia legi­sla­cyj­ne­go, któ­re usta­wo­wo roz­wią­zy­wa­ło­by pro­blem kre­dy­tów fran­ko­wych, tym bar­dziej takie­go, któ­re było­by nie­zgod­ne z orzecz­nic­twem TSUE i pozba­wia­ło kon­su­men­tów praw przy­zna­nych im na mocy unij­nej dyrektywy.

Na obec­nym eta­pie nie zosta­ło okre­ślo­ne od kie­dy miał­by zacząć dzia­łać sąd inter­ne­to­wy, jak rów­nież w jaki dokład­nie spo­sób miał­by on funk­cjo­no­wać. Z pew­no­ścią jed­nak już teraz war­to wziąć spra­wy w swo­je ręce i skie­ro­wać swo­je kro­ki do sądów, któ­re zgod­nie z ugrun­to­wa­ną już linią orzecz­ni­czą, potwier­dzo­ną nie tyl­ko sta­no­wi­skiem TSUE, ale tak­że naj­śwież­szą uchwa­łą Sądu Naj­wyż­sze­go z 25 kwiet­nia 2024 r., coraz powszech­niej unie­waż­nia­ją w cało­ści umo­wy wadli­wych tzw. kre­dy­tów frankowych!