Czy możliwe jest zaprzestanie spłaty rat kredytu frankowego już na początku postępowania? Czy też konieczne jest oczekiwanie na prawomocny wyrok?

Wzra­sta­ją­cy kurs CHF, rosną­ce opro­cen­to­wa­nie, infla­cja, to wszyst­ko pro­wa­dzi do wzro­stu comie­sięcz­nych rat kre­dy­tów fran­ko­wych, a te z kolei skut­ku­ją coraz trud­niej­szą sytu­acją finan­so­wą kre­dy­to­bior­ców, wpły­wa­jąc nie­ko­rzyst­nie na stan­dard życia ich rodzin. Stąd też kre­dy­to­bior­cy, któ­rzy zasię­ga­ją pora­dy praw­nej w Kan­ce­la­rii, zapy­tu­ją o moż­li­wość zawie­sze­nia obo­wiąz­ku spła­ty rat kre­dy­tu, już na samym począt­ku pro­ce­su sądo­we­go, mając na uwa­dze, że pro­ce­sy te trwa­ją mini­mum kil­ka­na­ście mie­się­cy, a cza­sem nawet kil­ka lat.

Uza­sad­nie­niem dla zło­że­nia wnio­sku o zabez­pie­cze­nie powódz­twa o usta­le­nie nie­waż­no­ści umo­wy kre­dy­tu jest po pierw­sze samo to, że więk­szość umów kre­dy­tów indek­so­wa­nych czy deno­mi­no­wa­nych do walu­ty obcej, będzie z dużym praw­do­po­do­bień­stwem uzna­na za nie­waż­ną od począt­ku. Po dru­gie zawie­sze­nie spła­ty rat jest uza­sad­nio­ne tak­że w sytu­acji, gdy suma wpłat doko­na­nych przez kre­dy­to­bior­cę, prze­kro­czy­ła już udo­stęp­nio­ny kapi­tał kre­dy­tu. W przy­pad­ku bowiem stwier­dze­nia nie­waż­no­ści umo­wy kre­dy­tu, stro­ny kon­tak­tu zobo­wią­za­ne są do wza­jem­ne­go zwro­tu tego, co od sie­bie otrzy­ma­ły. Zazwy­czaj tego rodza­ju roz­li­cze­nie odby­wa się poprzez potrą­ce­nie wpła­co­nych do ban­ku kwot z kapi­ta­łem kre­dy­tu i roz­li­cze­nie nad­wyż­ki lub uzu­peł­nie­nie przez kre­dy­to­bior­cę bra­ku­ją­ce­go kapi­ta­łu kre­dy­tu, jeśli taki jesz­cze występuje.

Bar­dzo korzyst­nym więc roz­wią­za­niem dla Klien­tów Kan­ce­la­rii jest uzy­ska­nie legal­nej moż­li­wo­ści zaprze­sta­nia spła­ty rat. Stąd we wszyst­kich spra­wach, w któ­rych klien­ci doko­na­li zwro­tu na rzecz ban­ku kwo­ty prze­wyż­sza­ją­cej kapi­tał kre­dy­tu, już w pozwie for­mu­łu­je­my wnio­sek o zabez­pie­cze­nie tak, żeby Klien­ci mogli ocze­ki­wać na wynik pro­ce­su, bez koniecz­no­ści doko­ny­wa­nia na rzecz ban­ku dal­szej spła­ty rat kre­dy­tu. Wnio­sek o udzie­le­nie zabez­pie­cze­nia może zostać zło­żo­ny wraz z pozwem prze­ciw­ko ban­ko­wi, ale tak­że w toku pro­ce­su sądo­we­go, a nawet jesz­cze przed jego wsz­czę­ciem. We wnio­sku powi­nien zostać wyka­za­ny inte­res praw­ny w udzie­le­niu zabez­pie­cza­nia – może to być np. trud­na sytu­acja finan­so­wa klien­ta lub ban­ku, a ponad­to nale­ży upraw­do­po­dob­nić docho­dzo­ne rosz­cze­nia — powo­łu­jąc się na sto­sow­ne doku­men­ty i aktu­al­ne orzecznictwo.

Naj­więk­sze szan­se na uwzględ­nie­nie przez Sąd wnio­sku o udzie­le­nie zabez­pie­cze­nia mają kre­dy­to­bior­cy, któ­rzy na dzień zło­że­nia wnio­sku spła­ci­li kwo­tę udo­stęp­nio­ne­go im przez bank kapi­ta­łu. W swo­jej prak­ty­ce obser­wu­je­my, że w więk­szo­ści spraw pro­ce­do­wa­nych przez tzw. Wydział Fran­ko­wy, sędzio­wie udzie­la­ją zabez­pie­czeń, jeśli kre­dy­to­bior­ca doko­nał wpła­ty kwo­ty prze­wyż­sza­ją­cej udo­stęp­nio­ny kapi­tał kre­dy­tu. Nie­jed­no­krot­nie posta­no­wie­nia te zapa­da­ją już po kil­ku­na­stu dniach od wnie­sie­nia pozwu. 

Poni­żej załą­cza­my przy­kła­do­we posta­no­wie­nia o zabez­pie­cze­niu na czas trwa­nia postę­po­wa­nia uzy­ska­ne w ostat­nim cza­sie przez Kancelarię.

pos_niejawne_postanowienie_o_zabezpieczeniu ws. XXVIII C 1753.23

pos_niejawne_postanowienie_o_zabezpieczeniu_ws. XXVIII C 1756.23

posta­no­wie­nie nie­jaw­ne o zabezpieczeniu_ws. XXVIII C 4458.23

War­to jed­nak pamię­tać, że nawet jeśli nie nastą­pił do ban­ku zwrot udo­stęp­nio­ne­go kapi­ta­łu kre­dy­tu, to tak­że jest moż­li­wość wystą­pie­nia z wnio­skiem o zabez­pie­cze­nie, choć szan­se na jego uzy­ska­nie są nie­ste­ty zde­cy­do­wa­nie mniej­sze. Zda­rza się, że sądy wyda­ją sto­sow­ne posta­no­wie­nia rów­nież w spra­wach, w któ­rych kre­dy­to­bior­cy nie spła­ci­li kapi­ta­łu, a tak­że, w pro­ce­sach prze­ciw­ko ban­kom z nie­sta­bil­ną sytu­acją finan­so­wą. War­to w tym miej­scu zasy­gna­li­zo­wać, że na 15 czerw­ca 2023 r. pla­no­wa­ne jest wyda­nie przez TSUE wyro­ku, w któ­rym odpo­wie on na pyta­nie o moż­li­wość zawie­sze­nia spła­ty rat na czas postę­po­wa­nia sądo­we­go prze­ciw­ko ban­ko­wi, ponie­waż pomi­mo licz­nych zabez­pie­czeń wyda­wa­nych przez Wydział Fran­ko­wy Sądu Okrę­go­we­go w War­sza­wie, wie­le sądów w Pol­sce, a nawet – nie trze­ba dale­ko szu­kać – Sąd Okrę­go­wy War­sza­wa-Pra­ga w War­sza­wie, jed­nak wciąż takich zabez­pie­czeń nie udzie­la. TSUE ma tak­że odpo­wie­dzieć na pyta­nie, czy pol­skie prze­pi­sy utrud­nia­ją­ce usta­no­wie­nie zabez­pie­cze­nia w spo­rze z pod­mio­tem będą­cym w restruk­tu­ry­za­cji jest zgod­ne z unij­ną dyrek­ty­wą sta­no­wić ochro­nę kon­su­men­tów — zapy­ta­nie skie­ro­wa­no na kan­wie spo­ru z Getin Noble Bank – C‑287/22.

Ujed­no­li­ce­nie sta­no­wi­ska róż­nych sądów w powyż­szej kwe­stii jest nie­zmier­nie istot­ne, ponie­waż od 15 kwiet­nia br. spra­wy doty­czą­ce kre­dy­tów powią­za­nych z walu­tą obcą (CHF, EUR, USD) są kie­ro­wa­ne do sądów w całym kra­ju z uwa­gi na zmia­nę prze­pi­sów o wła­ści­wo­ścią sądo­wej w tzw. spra­wach fran­ko­wych, stąd nie­zbęd­ne jest zapew­nie­nie wszyst­kich kre­dy­to­bior­com-kon­su­men­tom, takich samych szans na uzy­ska­nie zabez­pie­cze­nia na czas trwa­nia pro­ce­su sądowego.

Przy­po­mnij­my, że Sąd uwzględ­nia­jąc wnio­sek o udzie­le­nie zabez­pie­cze­nia, wyda­je sto­sow­ne posta­no­wie­nie, w któ­rym regu­lu­je pra­wa i obo­wiąz­ki stron na czas postę­po­wa­nia. Naj­czę­ściej ozna­cza to moż­li­wość wstrzy­ma­nia spła­ty rat kre­dy­tu w wyso­ko­ści i w ter­mi­nach wyni­ka­ją­cych z umo­wy oraz zaka­za­nie ban­ko­wi wypo­wia­da­nia spor­nej umo­wy. Ponad­to Sąd może udzie­lić zabez­pie­cze­nia poprzez obni­że­nie rat. Wszyst­kie te roz­wią­za­nia nie tyl­ko ochro­nią kre­dy­to­bior­cę przed waha­nia­mi kur­so­wy­mi mogą­cy­mi wystą­pić w trak­cie trwa­nia pro­ce­su, ale rów­nież umoż­li­wią pod­re­pe­ro­wa­nie domo­we­go budże­tu i uwol­nie­nie się od spła­ty wyso­kich rat kre­dy­tu i to jesz­cze na dłu­go przed uzy­ska­niem pra­wo­moc­ne­go wyro­ku w sprawie.

Z powy­żej pre­zen­to­wa­ne­go roz­wią­za­nia sko­rzy­sta­ło już wie­lu Klien­tów Kan­ce­la­rii. Nasza kan­ce­la­ria świad­czy kom­plek­so­wą pomoc w zakre­sie postę­po­wa­nia o zabez­pie­cze­nie, jak też o usta­le­nie nie­waż­no­ści umo­wy kre­dy­tu, któ­re to postę­po­wa­nia koń­czą się uzy­ska­niem korzyst­ne­go wyro­ku usta­la­ją­ce­go nie­waż­ność umo­wy kre­dy­tu, a ten pozwa­la na zmia­nę usta­no­wio­nych przez bank w związ­ku z umo­wą zabez­pie­czeń m.in. wykre­śle­nie hipo­te­ki oraz anu­lo­wa­nie fik­cyj­ne­go sal­da kre­dy­tu frankowego.